Cây biển súc: Khoa học ứng dụng đặc sản miền tây vào chữa bệnh sỏi thận
Cây biển súc hay dân gian còn gọi là cây rau đắng có rất nhiều công dụng nên được sử dụng phổ biến trong đời sống như làm thực phẩm hoặc dùng để chữa bệnh. Đặc biệt, loại cây này thường xuyên được dùng để điều trị sỏi thận. Cùng tìm hiểu xem cây biển súc có tác dụng tốt với bệnh nhân sỏi thận như thế nào nhé!
I. Cây biển súc là cây gì?
Cây biển súc (cây rau đắng) có tên khoa học là Polygonum aviculare L thuộc họ Polygonaceae (Rau răm). Đây là loại cây cỏ nhỏ, thường mọc bò trên mặt đất, thân cây có màu tím đỏ mọc cao khoảng 10-30cm.
Cây biển súc - Loại thực phẩm quen thuộc dùng làm thuốc
Lá nhỏ, có bẹ chìa và mọc so le. Phiến lá rộng 0.4cm, chiều dài lá từ 1,5-2cm. Hoa của cây biển súc có màu hồng tím hoặc màu trắng, có 3-4 hoa mọc kề cạnh lá, hoa nở suốt mùa hè. Quả có 3 cạnh chứa 1 hạt đậu đen.
Ở Việt Nam, loại cây này phân bố ở nhiều nơi từ đồng bằng đến trung du. Cây ưa ẩm, hơi chịu bóng và mọc thành từng đám ở đồng ruộng trồng hoa màu, nương rẫy, ven sông. Vòng đời của cây thường kéo dài khoảng 4 - 6 tháng tùy từng nơi mọc.
II. Cây biển súc chứa hoạt chất điều trị sỏi thận
Theo y học cổ truyền phương Đông, cây biển súc có vị đắng, tính bình, quy vào bàng quang. Công năng của cây biển súc là lợi tiểu, chữa đái buốt, sỏi thận, chống viêm.
Trong y học cổ truyền của Iran, loại cây này được coi là rất hữu ích trong việc cải thiện các vấn đề về tiết niệu, loại bỏ sỏi thận, được sử dụng để điều trị nhiễm trùng thận, bàng quang và đường tiết niệu.
Cây biển súc có chứa alkaloid, tannin, saponin, một lượng lớn các hợp chất phenolic và flavonoid có đặc tính tốt cho người bị sỏi thận. Do đó có thể chỉ ra một số tác dụng nổi bật của cây biển súc như sau:
Cây biển súc chứa hoạt chất tốt cho bệnh sỏi thận
- Tính kháng khuẩn: Vi khuẩn được coi là hạt nhân gây ra sỏi thận do xác vi khuẩn là những “cốt" để các muối calci, phospho và magie bám vào, bồi đầy dần để tạo thành những viên sỏi gây tổn thương biểu mô ống thận dẫn đến tổn thương mô và hình thành sỏi thận. Tác dụng của cây biển súc trong việc chữa sỏi thận là do có chứa hoạt chất Panicudine có đặc tính kháng khuẩn.
- Các hợp chất phenolic và flavonoid có đặc tính chống oxy hóa. Tinh thể canxi oxalate có thể làm tổn thương các tế bào biểu mô thận, khiến tế bào tiết ra các chất như gốc tự do. Những chất này có thể thúc đẩy sự hình thành sỏi bằng cách tạo ra sự tạo mầm và kết tụ tinh thể. Việc sử dụng chất chống oxy hóa có thể ngăn chặn quá trình tạo mầm và hình thành tinh thể.
- Saponin có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ và chống lại các tổn thương do oxy hóa và xơ hóa kẽ thận. Saponin đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận.
Theo nghiên cứu ở Trung tâm Nghiên cứu các bệnh không lây nhiễm - Đại học Khoa học Y tế Jahrom - Iran năm 2018, kết quả chỉ ra rằng chiết xuất nước của Polygonum Aviculare L (cây biển súc) ở nồng độ 100 và 400 mg/kg làm giảm đáng kể sự tích tụ Canxi Oxalat và tổn thương mô thận ở nhóm điều trị và phòng ngừa.
III. Bài thuốc Đông y chữa sỏi thận từ cây biển súc
Cây biển súc có chứa các hoạt chất điển hình như Panicudine, saponin, các chất phenolic và flavonoid có tác dụng tốt trong việc điều trị và phòng ngừa bệnh sỏi tiết niệu nói chung, đặc biệt là sỏi thận. Sau đây là một số bài thuốc cổ phương đơn giản có thể tự chế biến tại nhà để giảm sỏi thận:
- Bài 1: Độc vị cây biển súc
- Nguyên liệu: cây biển súc 12g.
- Cách thực hiện: cây biển súc hoặc sấy khô, đem sắc thành nước uống.
- Bài 2: Đơn thuốc phối hợp nhiều vị thảo dược
- Nguyên liệu: Biển súc khô 12g, Hoạt thạch 10g.
- Cách thực hiện: Sắc kết hợp hai vị dược liệu trên với 3 chén nước (bát ăn cơm) đến khi nào lượng nước chỉ còn ⅓. Sau đó chia thành 3 lần uống trong theo ngày.
IV. Ứng dụng khoa học của cây biển súc vào điều trị sỏi thận
Mặc dù việc sử dụng cây biển súc để điều trị các bệnh về sỏi thận tại nhà rất đơn giản và dễ thực hiện nhưng đem lại hiệu quả điều trị chưa cao do có nhiều bất tiện như:
- Sắc thuốc cần sự tỉ mỉ, công đoạn chuẩn bị phức tạp, tốn nhiều thời gian và công sức nhưng hiệu suất chiết hoạt chất chưa cao.
- Thuốc sắc phải dùng ngay khi còn ấm để thuốc phát huy tác dụng tốt. Nếu để nguội rồi mới uống hoặc bảo quản trong tủ lạnh thì thuốc giảm tác dụng.
- Thuốc sắc bảo quản khó, rất dễ bị mốc nếu bảo quản không đúng.
- Việc tự sắc thuốc có thể lẫn cả tạp chất. Gan và thận phải tăng cường hoạt động để loại bỏ những chất này mà không có tác dụng điều trị.
Theo tờ Nội tiết học và Bệnh sỏi năm 2018, nghiên cứu tác dụng của dịch chiết cây biển súc đối với sự lắng đọng canxi oxalate và những thay đổi trong ống kẽ thận của đối tượng nghiên cứu cho ra bảng so sánh sau:
Ảnh hưởng của chiết xuất cây biển súc với sự lắng đọng tinh thể CaOx và tổn thương ống kẽ thận.
Quan sát số liệu được thống kê trên bảng, ta thấy rằng lượng tinh thể lắng đọng và tổn thương ống kẽ thận của nhóm được phòng ngừa và điều trị bằng chiết xuất biển súc với hàm lượng lần lượt là 100mg/kg và 400mg/kg đều giảm so với nhóm không nhận được bất cứ điều trị nào trong thời gian nghiên cứu.
Ảnh chụp vi mô thận (mũi tên trắng chỉ sỏi ống)
Hình ảnh phản ánh hiệu quả của nhóm điều trị (o đến r) : lắng đọng tinh thể CaOx và tổn thương ống thận kẽ khác biệt đáng kể so với kết quả của nhóm không được điều trị (a đến b). Hơn nữa, cặn CaOx và tổn thương ống kẽ thận khác nhau đáng kể so với nhóm được cho uống 1% ethylene glycol, 0,25% amoni clorua (c đến f) và nhóm giả dược (g đến j).
Bên cạnh đó, trích dẫn theo nghiên cứu được đăng trên Thư viện y học Quốc gia Hoa Kỳ năm 2009: “Phân tích quang phổ cấu trúc được thực hiện trên các hoạt chất trong dịch chiết cloroform của cây biển súc đã dẫn đến việc xác định Panicudine (6-hydroxy-11-deoxy-13 dehydrohetisane).
Trong số bốn dung môi được sử dụng để chiết xuất, chiết xuất chloroform cho thấy hoạt tính cao nhất chống lại các sinh vật được thử nghiệm, tiếp theo là chiết xuất nước, chiết xuất ethanol và chiết xuất axeton.
Cụ thể là Panicudine có độ hoà tan cao nhất trong cloroform do đó cho thấy hoạt tính kháng khuẩn tương đối cao nhất. Đánh giá hoạt tính kháng khuẩn của Panicudine đối với tất cả các vi khuẩn Gram âm, Gram dương và nấm cho thấy hoạt tính kháng khuẩn rất tốt đối với tất cả các vi khuẩn được thử nghiệm”.
Bảng hoạt tính kháng khuẩn của Polygonum aviculare
Dựa vào bảng trên, hoạt tính kháng khuẩn của chiết xuất cây biển súc trong cloroform là mạnh nhất. Đây là nguyên nhân chính khiến cho việc dùng cây biển súc dạng tươi bằng các phương pháp điều trị truyền thống khó mang lại kết quả điều trị tối ưu cho bệnh nhân là vì thành phần Panicudine trong cây biển súc khi sắc với nước không phát huy tác dụng tốt nhất.
Hiểu được những bất lợi của các phương pháp điều trị cổ điển, công ty dược phẩm Thái Minh đã cho đời sản phẩm hỗ trợ điều trị sỏi thận Vương Bảo Hoàn với chiết xuất từ cây biển súc với những ưu điểm vượt trội như:
- Chiết xuất cây biển súc với hàm lượng cao, tinh khiết, được chiết kiệt từ phần thân của cây dược liệu (có nồng độ cao nhất) với công nghệ cao thực hiện trong nhà máy đạt chuẩn GMP.
- Cao biển súc kết hợp với các loại cao dược liệu khác như kim tiền thảo, râu mèo, chuối hột tăng khả năng đào thải cặn trong đường tiết niệu, từ đó giảm nguy cơ sỏi thận.
- Dạng thuốc viên tiện lợi, có thể dễ dàng mang theo.
- Dạng thuốc dễ bảo quản.
- Toàn bộ hoạt chất đã được cô đặc trong viên, hàm lượng trong 1 viên đã tương đương với 2-3 bát thuốc sắc.
Sản phẩm Vương Bảo Hoàn là sự kết hợp của nhiều dược liệu quý trong việc điều trị sỏi thận như Kim tiền thảo, Râu mèo, Chuối hột, Rau dừa nước và cây Biển súc. Vương Bảo Hoàn giúp ức chế sự hình thành sỏi Canxi oxalate, tăng đào thải các lắng cặn ở đường tiểu hiệu quả từ đó làm giảm các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu máu.
Sỏi niệu, sỏi thận chớ lo. Vương Bảo Hoàn đó, uống luôn khoẻ người!
Cách dùng Vương Bảo Hoàn để hiệu quả tốt:
- Đối với các trường hợp sỏi trơn, kích thước nhỏ <7mm, người bệnh nên dùng liều tấn công ngày uống 3 lần, mỗi lần 3 viên. Uống nhiều nước và tránh vận động quá mạnh, gây mất nước nhiều.
- Đối với các trường hợp sỏi lớn > 7mm, hoặc có viêm nhiễm đường tiết niệu cần đến bác sĩ thăm khám và điều trị uống thêm Vương Bảo Hoàn để bào mòn làm nhỏ sỏi.
- Đối với các trường hợp sỏi tái phát thường xuyên do đặc thù cơ địa hoặc thói quen sinh hoạt. Nên uống Vương Bảo Hoàn ngày 2 lần, mỗi lần 2 viên để dự phòng tái phát sỏi.
Tóm lại, cây biển súc là một loại cây quen thuộc, không chỉ có giá trị trong việc chế biến thức ăn, nó còn mang lại nhiều công dụng trong việc điều trị sỏi thận. Sản phẩm Vương Bảo Hoàn là lựa chọn sáng suốt cho người bị sỏi thận giúp giảm triệu chứng do sỏi gây ra, phòng ngừa và ngăn chặn tái phát sỏi.
Cây biển súc: Khoa học ứng dụng đặc sản miền tây vào chữa bệnh sỏi thận
Cây biển súc hay dân gian còn gọi là cây rau đắng có rất nhiều công dụng nên được sử dụng phổ biến trong đời sống như làm thực phẩm hoặc dùng để chữa bệnh. Đặc biệt, loại cây này thường xuyên được dùng để điều trị sỏi thận. Cùng tìm hiểu xem cây biển súc có tác dụng tốt với bệnh nhân sỏi thận như thế nào nhé!
I. Cây biển súc là cây gì?
Cây biển súc (cây rau đắng) có tên khoa học là Polygonum aviculare L thuộc họ Polygonaceae (Rau răm). Đây là loại cây cỏ nhỏ, thường mọc bò trên mặt đất, thân cây có màu tím đỏ mọc cao khoảng 10-30cm.
Cây biển súc - Loại thực phẩm quen thuộc dùng làm thuốc
Lá nhỏ, có bẹ chìa và mọc so le. Phiến lá rộng 0.4cm, chiều dài lá từ 1,5-2cm. Hoa của cây biển súc có màu hồng tím hoặc màu trắng, có 3-4 hoa mọc kề cạnh lá, hoa nở suốt mùa hè. Quả có 3 cạnh chứa 1 hạt đậu đen.
Ở Việt Nam, loại cây này phân bố ở nhiều nơi từ đồng bằng đến trung du. Cây ưa ẩm, hơi chịu bóng và mọc thành từng đám ở đồng ruộng trồng hoa màu, nương rẫy, ven sông. Vòng đời của cây thường kéo dài khoảng 4 - 6 tháng tùy từng nơi mọc.
II. Cây biển súc chứa hoạt chất điều trị sỏi thận
Theo y học cổ truyền phương Đông, cây biển súc có vị đắng, tính bình, quy vào bàng quang. Công năng của cây biển súc là lợi tiểu, chữa đái buốt, sỏi thận, chống viêm.
Trong y học cổ truyền của Iran, loại cây này được coi là rất hữu ích trong việc cải thiện các vấn đề về tiết niệu, loại bỏ sỏi thận, được sử dụng để điều trị nhiễm trùng thận, bàng quang và đường tiết niệu.
Cây biển súc có chứa alkaloid, tannin, saponin, một lượng lớn các hợp chất phenolic và flavonoid có đặc tính tốt cho người bị sỏi thận. Do đó có thể chỉ ra một số tác dụng nổi bật của cây biển súc như sau:
Cây biển súc chứa hoạt chất tốt cho bệnh sỏi thận
- Tính kháng khuẩn: Vi khuẩn được coi là hạt nhân gây ra sỏi thận do xác vi khuẩn là những “cốt" để các muối calci, phospho và magie bám vào, bồi đầy dần để tạo thành những viên sỏi gây tổn thương biểu mô ống thận dẫn đến tổn thương mô và hình thành sỏi thận. Tác dụng của cây biển súc trong việc chữa sỏi thận là do có chứa hoạt chất Panicudine có đặc tính kháng khuẩn.
- Các hợp chất phenolic và flavonoid có đặc tính chống oxy hóa. Tinh thể canxi oxalate có thể làm tổn thương các tế bào biểu mô thận, khiến tế bào tiết ra các chất như gốc tự do. Những chất này có thể thúc đẩy sự hình thành sỏi bằng cách tạo ra sự tạo mầm và kết tụ tinh thể. Việc sử dụng chất chống oxy hóa có thể ngăn chặn quá trình tạo mầm và hình thành tinh thể.
- Saponin có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ và chống lại các tổn thương do oxy hóa và xơ hóa kẽ thận. Saponin đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận.
Theo nghiên cứu ở Trung tâm Nghiên cứu các bệnh không lây nhiễm - Đại học Khoa học Y tế Jahrom - Iran năm 2018, kết quả chỉ ra rằng chiết xuất nước của Polygonum Aviculare L (cây biển súc) ở nồng độ 100 và 400 mg/kg làm giảm đáng kể sự tích tụ Canxi Oxalat và tổn thương mô thận ở nhóm điều trị và phòng ngừa.
III. Bài thuốc Đông y chữa sỏi thận từ cây biển súc
Cây biển súc có chứa các hoạt chất điển hình như Panicudine, saponin, các chất phenolic và flavonoid có tác dụng tốt trong việc điều trị và phòng ngừa bệnh sỏi tiết niệu nói chung, đặc biệt là sỏi thận. Sau đây là một số bài thuốc cổ phương đơn giản có thể tự chế biến tại nhà để giảm sỏi thận:
- Bài 1: Độc vị cây biển súc
- Nguyên liệu: cây biển súc 12g.
- Cách thực hiện: cây biển súc hoặc sấy khô, đem sắc thành nước uống.
- Bài 2: Đơn thuốc phối hợp nhiều vị thảo dược
- Nguyên liệu: Biển súc khô 12g, Hoạt thạch 10g.
- Cách thực hiện: Sắc kết hợp hai vị dược liệu trên với 3 chén nước (bát ăn cơm) đến khi nào lượng nước chỉ còn ⅓. Sau đó chia thành 3 lần uống trong theo ngày.
IV. Ứng dụng khoa học của cây biển súc vào điều trị sỏi thận
Mặc dù việc sử dụng cây biển súc để điều trị các bệnh về sỏi thận tại nhà rất đơn giản và dễ thực hiện nhưng đem lại hiệu quả điều trị chưa cao do có nhiều bất tiện như:
- Sắc thuốc cần sự tỉ mỉ, công đoạn chuẩn bị phức tạp, tốn nhiều thời gian và công sức nhưng hiệu suất chiết hoạt chất chưa cao.
- Thuốc sắc phải dùng ngay khi còn ấm để thuốc phát huy tác dụng tốt. Nếu để nguội rồi mới uống hoặc bảo quản trong tủ lạnh thì thuốc giảm tác dụng.
- Thuốc sắc bảo quản khó, rất dễ bị mốc nếu bảo quản không đúng.
- Việc tự sắc thuốc có thể lẫn cả tạp chất. Gan và thận phải tăng cường hoạt động để loại bỏ những chất này mà không có tác dụng điều trị.
Theo tờ Nội tiết học và Bệnh sỏi năm 2018, nghiên cứu tác dụng của dịch chiết cây biển súc đối với sự lắng đọng canxi oxalate và những thay đổi trong ống kẽ thận của đối tượng nghiên cứu cho ra bảng so sánh sau:
Ảnh hưởng của chiết xuất cây biển súc với sự lắng đọng tinh thể CaOx và tổn thương ống kẽ thận.
Quan sát số liệu được thống kê trên bảng, ta thấy rằng lượng tinh thể lắng đọng và tổn thương ống kẽ thận của nhóm được phòng ngừa và điều trị bằng chiết xuất biển súc với hàm lượng lần lượt là 100mg/kg và 400mg/kg đều giảm so với nhóm không nhận được bất cứ điều trị nào trong thời gian nghiên cứu.
Ảnh chụp vi mô thận (mũi tên trắng chỉ sỏi ống)
Hình ảnh phản ánh hiệu quả của nhóm điều trị (o đến r) : lắng đọng tinh thể CaOx và tổn thương ống thận kẽ khác biệt đáng kể so với kết quả của nhóm không được điều trị (a đến b). Hơn nữa, cặn CaOx và tổn thương ống kẽ thận khác nhau đáng kể so với nhóm được cho uống 1% ethylene glycol, 0,25% amoni clorua (c đến f) và nhóm giả dược (g đến j).
Bên cạnh đó, trích dẫn theo nghiên cứu được đăng trên Thư viện y học Quốc gia Hoa Kỳ năm 2009: “Phân tích quang phổ cấu trúc được thực hiện trên các hoạt chất trong dịch chiết cloroform của cây biển súc đã dẫn đến việc xác định Panicudine (6-hydroxy-11-deoxy-13 dehydrohetisane).
Trong số bốn dung môi được sử dụng để chiết xuất, chiết xuất chloroform cho thấy hoạt tính cao nhất chống lại các sinh vật được thử nghiệm, tiếp theo là chiết xuất nước, chiết xuất ethanol và chiết xuất axeton.
Cụ thể là Panicudine có độ hoà tan cao nhất trong cloroform do đó cho thấy hoạt tính kháng khuẩn tương đối cao nhất. Đánh giá hoạt tính kháng khuẩn của Panicudine đối với tất cả các vi khuẩn Gram âm, Gram dương và nấm cho thấy hoạt tính kháng khuẩn rất tốt đối với tất cả các vi khuẩn được thử nghiệm”.
Bảng hoạt tính kháng khuẩn của Polygonum aviculare
Dựa vào bảng trên, hoạt tính kháng khuẩn của chiết xuất cây biển súc trong cloroform là mạnh nhất. Đây là nguyên nhân chính khiến cho việc dùng cây biển súc dạng tươi bằng các phương pháp điều trị truyền thống khó mang lại kết quả điều trị tối ưu cho bệnh nhân là vì thành phần Panicudine trong cây biển súc khi sắc với nước không phát huy tác dụng tốt nhất.
Hiểu được những bất lợi của các phương pháp điều trị cổ điển, công ty dược phẩm Thái Minh đã cho đời sản phẩm hỗ trợ điều trị sỏi thận Vương Bảo Hoàn với chiết xuất từ cây biển súc với những ưu điểm vượt trội như:
- Chiết xuất cây biển súc với hàm lượng cao, tinh khiết, được chiết kiệt từ phần thân của cây dược liệu (có nồng độ cao nhất) với công nghệ cao thực hiện trong nhà máy đạt chuẩn GMP.
- Cao biển súc kết hợp với các loại cao dược liệu khác như kim tiền thảo, râu mèo, chuối hột tăng khả năng đào thải cặn trong đường tiết niệu, từ đó giảm nguy cơ sỏi thận.
- Dạng thuốc viên tiện lợi, có thể dễ dàng mang theo.
- Dạng thuốc dễ bảo quản.
- Toàn bộ hoạt chất đã được cô đặc trong viên, hàm lượng trong 1 viên đã tương đương với 2-3 bát thuốc sắc.
Sản phẩm Vương Bảo Hoàn là sự kết hợp của nhiều dược liệu quý trong việc điều trị sỏi thận như Kim tiền thảo, Râu mèo, Chuối hột, Rau dừa nước và cây Biển súc. Vương Bảo Hoàn giúp ức chế sự hình thành sỏi Canxi oxalate, tăng đào thải các lắng cặn ở đường tiểu hiệu quả từ đó làm giảm các triệu chứng như tiểu buốt, tiểu máu.
Sỏi niệu, sỏi thận chớ lo. Vương Bảo Hoàn đó, uống luôn khoẻ người!
Cách dùng Vương Bảo Hoàn để hiệu quả tốt:
- Đối với các trường hợp sỏi trơn, kích thước nhỏ <7mm, người bệnh nên dùng liều tấn công ngày uống 3 lần, mỗi lần 3 viên. Uống nhiều nước và tránh vận động quá mạnh, gây mất nước nhiều.
- Đối với các trường hợp sỏi lớn > 7mm, hoặc có viêm nhiễm đường tiết niệu cần đến bác sĩ thăm khám và điều trị uống thêm Vương Bảo Hoàn để bào mòn làm nhỏ sỏi.
- Đối với các trường hợp sỏi tái phát thường xuyên do đặc thù cơ địa hoặc thói quen sinh hoạt. Nên uống Vương Bảo Hoàn ngày 2 lần, mỗi lần 2 viên để dự phòng tái phát sỏi.
Tóm lại, cây biển súc là một loại cây quen thuộc, không chỉ có giá trị trong việc chế biến thức ăn, nó còn mang lại nhiều công dụng trong việc điều trị sỏi thận. Sản phẩm Vương Bảo Hoàn là lựa chọn sáng suốt cho người bị sỏi thận giúp giảm triệu chứng do sỏi gây ra, phòng ngừa và ngăn chặn tái phát sỏi.
